Guatr, tiroid bezinin bazı nedenlerle aşırı büyümesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Tiroid bezi, boynun alt kısmında bulunan kelebek benzeri bir organdır ve metabolizmanın düzenlenmesinde önemli etkileri olan bazı hormonların sentezlendiği bir bezdir. Tirod bezi hormon üretip salgılamak için iyoda ihtiyaç duyar. Guatr hastalığında %100 olmasa da genellikle iyot eksikliğine bağlı olarak tiroid bezi büyür ve gözlemlenebilir bir hal alır.  Guatr, nodüllü ve diffüz guatr olmak üzere 2 şekilde görülebilir. Eğer tiroid bezi hacimce bir bütün olarak büyürse diffüz guatr, nodül oluşumu veya bezin asimetrik büyümesi söz konusuysa nodüler guatr denir. Her iki guatr çeşidinde de tiroid hormonu üretimi fazla değildir, normal seviyelerdedir. Bu nedenle yemek borusu veya nefes borusuna baskı yapmadığı sürece hayati fonksiyon bozukluklarına yol açmaz. Ancak guatrın yanında hipertiroidi yani tiroid hormonlarının aşırı üretimi görülürse hayat kalitesini düşüren birçok semptom ortaya çıkar.  Guatr Nedenleri Nelerdir? Ülkemizde ve tüm dünyada guatr gelişiminin en büyük nedeni iyot eksikliğidir. İyot eksikliğinde tiroid hormonları üretilemez ve tiroid bezi hormon üretimi için sürekli uyarılır ve fazla çalıştığı için büyür. İyot bakımından fakir ve deniz suyu kullanımının az olduğu bölgelerde, ayrıca guatrojen denilen karnabahar, lahana gibi guatr gelişimini hızlandıran besinlerin sık tüketildiği toplumlarda guatr gelişme olasılığı artmıştır.  Guatr hastalığının en sık görülen bir diğer nedeni de otoimmün bir hastalık olan Haşimato hastalığıdır. Bu hastalıkta kişinin bağışıklık sistemi hücreleri tiroid bezine karşı çalışır ve tiroid hücrelerini harap eder. Bu nedenle tiroid bezi gerekli olan hormonları üretemez ve aşırı çalışmaya başlar. Fazla çalışan tiroid bezi zamanla büyür ve guatr gelişir.  Gebelik sırasında salgılanan ß-hCG hormonu da tiroid bezinin az da olsa büyümesine ve guatr gelişimine neden olur.  Bunların yanında genetik nedenler, boyun bölgesine fazla miktarda radyasyona maruz kalan kişiler, tiroid kanseri öyküsü olan kişilerde de guatr gelişim riski artmıştır. Ayrıca kadın cinsiyet, 40 yaş üstü kişiler, lityum gibi bazı ilaçları kullanan hastalar guatr açısından riskli gruptadır.  Guatr Belirtileri Nelerdir? Tüm guatr hastalarında belirti oluşmak zorunda değildir. Bazı hastalarda hiç belirti oluşmazken bazı hastalarda tiroid bezinin aşırı büyümesine bağlı olarak nefes darlığı, öksürük, yutma güçlüğü, ses kısıklığı gibi belirtiler görülebilir.  Guatrın yanında hipertiroidi de gelişmişse hastalarda kilo kaybı, sinirlilik, çarpıntı, ishal görülebilir. Bunun yanında hipotiroidi guatrla birlikte ortaya çıkarsa yorgunluk, uykusuzluk, kilo alma, kabızlık gibi belirtilerle karşılaşılabilir.